Ponad miliard ludzi na świecie ma niedobór witaminy D w organizmie. Ten problem dotyczy ponad 80 procent dorosłych Polaków. Suplementacja jest konieczna szczególnie w miesiącach jesienno-zimowych oraz u osób pracujących w biurze lub w zamkniętych pomieszczeniach.

Witamina D zwana jest także witaminą słoneczną.  Nasz organizm nauczył się korzystać z cennych dobrodziejstw natury. Obecnie wiemy,że depresja sezonowa może mieć związek z niedoborem promieni słonecznych i światła. Słońce powoduje doświetlenie i produkcję witaminy D3, a obydwa mechanizmy poprawiają nam nastrój, samopoczucie i odporność.

W okresie jesienno-zimowym warto korzystać z tak zwanych słonecznych łączek w SPA lub naświetlać się lampami antydepresyjnymi w domu.  Certyfikowane lampy są bezpieczne ponieważ maja wbudowane specjalne filtry, które likwidują niekorzystne promieniowanie ultrafioletowe.

W naturalnych warunkach do syntezy witaminy D w skórze potrzebny jest cholesterol i promieniowanie UVB. Kremy z filtrem blokują syntezę witaminy D.

Synteza witaminy słonecznej zachodzi w Polsce od kwietnia do września. W tym okresie powinniśmy przez 15-30 minut codziennie i to najlepiej w południe, eksponować ciało na słońce, nie używając przy tym filtrów przeciwsłonecznych. Po tym czasie możemy skorzystać z filtrów ochronnych.

W pozostałych miesiącach suplementacja jest niezbędna. Warto pamiętać, że witamina D rozpuszcza się w tłuszczach. Dlatego wybierajmy formy w kapsułkach nie w tabletkach. Witamina D najlepiej wchłania się suplementowana wieczorem przed snem lub rano 30 minut przed śniadaniem.

Warto wiedzieć, że nasza dieta i krótki czas ekspozycji na słońce nie pokrywają dziennych zapotrzebowań na witaminę D. Prawie wszystkie komórki w organizmie człowieka mają receptory witaminy D. Organizm przez długi czas nie manifestuje jej niedoborów. Jednak braki tej witaminy doprowadzają do poważnych zaburzeń i przyczyniają się do rozwijania wielu chorób.

Kiedyś uważano, że główną rolą witaminy D jest zapobieganie krzywicy, stąd nawyk dbania o jej suplementację u dzieci. Często nie jesteśmy świadomi, że jest niezbędna nie tylko dla prawidłowego funkcjonowania układu kostnego ale ma ochronny wpływ na układ odpornościowy, nerwowy, krążenia i hormonalny.

Sprawdzenie poziomu tego mikroskładnika we krwi może stanowić cenną informację dla osób z chorobami autoimmunizacyjnymi  takimi jak: nieswoiste choroby zapalne jelit, stwardnienie rozsiane, choroba Hashimoto, RZS, łuszczyca. Witamina D jest niezbędna w wielu procesach metabolicznych oraz pracy układu odpornościowego.

Badania wykazują, że nadmierna masa ciała może być związana z niedoborem witaminy D. Oznaczenie stężenia witaminy D pozwoli dobrać odpowiednią suplementację.

Przyjmowanie witaminy D3 jest bezpieczne.

Suplementacja witaminy D

Przed rozpoczęciem suplementacji witaminy D powinniśmy zadbać o 3 ważne szczegóły:

1. Sprawdzić poziom jej biologicznego partnera – witaminy A. Koszt takiego badania to ok. 90 zł
2. Witamina A i D ściśle ze sobą współpracują. Jeśli jednej z nich jest za mało lub za dużo, wpływa ona niekorzystnie na biologiczne działanie tej drugiej.
3. Sprawdzić poziom witaminy D we krwi. Sprawdza się to poprzez określenie stężenia jej metabolitu OH25 D3.  Niedobór występuje poniżej 30 ale warto dla zdrowia utrzymywać ją na poziomie 50-100. Koszt badania poziomu metabolitu OH25D3 witaminy D3 to ok. 70-80 zł. Na wynik czeka się jeden dzień roboczy.
4. Koniecznie przyjmować witaminę D z przewodnikiem, którym jest witamina K2 MK7. Odpowiada ona za lepsze wchłanianie witaminy D3. W dużym skrócie Witamina K2 MK7  pomaga kierować wapń do kości, by je wzmocnić. Jednocześnie zapobiega powstawaniu zwapnień w naczyniach krwionośnych. Bez witaminy K2 organizm ma problemy z kierowaniem wapnia do kości. Dzienna dawka profilaktyczna 200 mikrogram.

Jaką dawkę witaminy D3 suplementować dziennie?

Bezpieczna, dzienna suplementacja witaminy D3 przy niedoborach to 4000-10000 tyś j.m. na dobę. Kontrola badania metabolitu 25OH D3 powinna odbyć się po 3-4 miesiącach takiego dawkowania u osoby dorosłej.

Badania opisują, że po spożyciu 10000 j.m. dziennie przez kilka miesięcy nie występują żadne objawy zatrucia, łącznie z hiperkalcemią czyli nadmiarem wapnia we krwi. Tylko z powodu braku długoletnich badań, oficjalnie ustalono maksymalny poziom spożycia witaminy D na 4000 j.m. dziennie.

Poważny niedobór witaminy D jest przy stężeniu jej metabolitu poniżej 15 ng/ml. Poziom 25OH D3 poniżej 29ng/ml oznacza niedobór witaminy D3. Najlepiej utrzymywać poziom  25OH D3 50-60ng/ml

Ważne jest, że witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, suplementujemy ją w trakcie posiłku. Może być  ona magazynowana w naszym organizmie a w miarę potrzeby organizm zamieni ją w aktywną postać. Z tego powodu, praktycznie nie jesteśmy w stanie jej przedawkować. Może ona pojawić się przy spożywaniu 40000 j.m na dobę przez dłuższy czas, a takiej ilości raczej nikt nie przyjmuje.

Ważne przy suplementacji witaminy D jest sprawdzenie poziomu jej partnera jakim jest witamina A. Prawidłowy poziom witaminy A we krwi to 30-86 ug/dl u dorosłych. Badanie wykonujemy na czczo. Koszt takiego badania to ok.80-90 zł niektóre laboratoria np. Centrum Medyczne Damiana robią w tej cenie jeszcze oznaczenie witaminy E. Czas oczekiwania na wynik to 10 dni roboczych.

Najlepiej dbać aby stężenia poziomów witamin były na poziomie średnim. Czyli u dorosłych 50-60ug/dl. Dolna granica normy jest wskazaniem do suplementacji ponieważ nawet drobne przeziębienie sprawia ,że spada ilość wit A we krwi. Natomiast jej toksyczność pojawia się przy poziomie 140 ug/dl i nie tak łatwo ją uzyskać musielibyśmy zjadać 7500 ug/dziennie przez kilka miesięcy.

Niedobory witaminy A powinniśmy uzupełniać za pomocą racjonalnej diety. W wyjątkowych przypadkach po konsultacji lekarskiej suplementować. Najlepiej wprowadzić do jadłospisu np. masło, jajka, tłuste ryby, wątróbki cielęce, pasztet, brokuły, dynię, jarmuż, marchew, paprykę, morelę.

Warto podkreślić, że te produkty są bogate zarówno w witaminę A i D. To nie przypadek, bo te witaminy pomagają sobie nawet w przyrodzie. Dlatego warto abyśmy przy suplementacji witaminy D sprawdzili poziom witaminy A.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę A dla osób dorosłych to 700ug dziennie dla kobiet i 900ug/dziennie dla mężczyzn. Ta dawka zabezpiecza w organizmie osiągnięcie dolnej granicy normy, dlatego warto zadbać o spożycie witaminy A na poziomie 2000ug dziennie przy regularnej suplementacji witaminy D.